Oké, je zwangerschap is een feit. Hoe moet je nu verder. Wanneer vertel je het aan je ouders en eventueel aan de vader van je baby. Vele vragen en onzekerheden komen op je pad, wat moet je nu? Belangrijk is dat je eerst een beslissing neemt of je dit kind wilt houden? Probeer alle aspecten van het moederschap reëel onder ogen te zien. 

Het lijkt misschien leuk zo’n klein babietje, maar vergeet niet dat er ook veel verantwoording en consequenties aan zitten. Hoe gaat het bijvoorbeeld met je school verder. Waar ga je wonen? Hoe gaan je ouders reageren? Weet je wie de vader is en hebben jullie een relatie of was het een one night stand? Als je de vader kent en je hebt een relatie, hoe gaat hij reageren. Duizend en één problemen en vragen zullen er bij je opkomen. Problemen en vragen waar je niet alleen voor moet gaan staan. Er zijn voldoende instanties waar je als zwangere tiener terecht kunt. Onderaan deze pagina tref je een aantal instanties aan die speciaal zijn opgericht voor (en soms door) tienermoeders. Ga met iemand praten (liefst een volwassene of lotgenote) die je kan helpen één en ander op een rijtje te zetten. Doe dit het liefst bij een onpartijdig iemand zodat je zeker weet dat de adviezen die je krijgt ook goede adviezen zijn en niet worden ingegeven door het voordeel wat die ander ziet in zijn/haar eigen belang. 

Natuurlijk zul je ook je ouders moeten inlichten. Wacht hier niet te lang mee, hoe ze ook gaan reageren, het heeft geen zin om er lang mee te wachten. Het feit ligt er toch en hoe ze ook gaan reageren, je kunt het maar beter zo vroeg mogelijk weten. Gelukkig valt het heel vaak mee en steunen ouders hun dochter volop in de zwangerschap. Maar stel dat jouw ouders heel boos worden, of erger nog, je het huis uitzetten. Dit kun je dan maar beter vroeg in de zwangerschap weten zodat je voor (tijdelijke) oplossingen kunt zorgen voordat de baby geboren wordt. 

Als je angstig bent om je ouders in te lichten, zoek dan iemand die je hier bij kan helpen. Dit kan een oudere zus/broer zijn, maar ook je huisarts kan een heel goede en onpartijdige hulp zijn. Op www.tienermoeders.nl kun je contact leggen met lotgenoten en lezen hoe zij deze moeilijke periode hebben doorstaan. 

Het allerbelangrijkste is dat je niet te lang wacht met zaken te regelen. Het heeft immers geen zin om het weg te stoppen, vroeg of laat komt de zwangerschap uit en dan is het vaak alleen maar moeilijker. 

Wat zijn de medische risico's van een tienerzwangerschap?
Over de hele wereld zijn er zeer veel onderzoeken* gedaan of er een verhoogd medisch risico is bij een tienerzwangerschap. Hoewel er een enkel onderzoek is wat aangeeft dat er geen verhoogd risico is tijdens de zwangerschap of bevalling van een tiener, geven de meeste onderzoeken aan dat er wel degelijk verhoogde risico’s zijn voor vooral het foetus van een tienermoeder. 

De risico’s zijn sterk afhankelijk van de leeftijd van de tienermoeder. Vooral jonge tienermoeders (13-17 jaar) lijken nogal wat verhoogde risico’s te hebben. Uit onderzoeken blijkt dat hoe korter de tiener menstrueert hoe groter de kans op complicaties. Vooral tieners die minder dan 2 jaar gemenstrueerd hebben voor de zwangerschap zijn een risicogroep. Dit wordt veroorzaakt door de onrijpheid van de gynaecologische organen. 

De risico’s worden hieronder op een rijtje gezet: 

Laag geboortegewicht: Onder tienermoeders wordt een beduidend hoger percentage van kinderen met een (extreem) laag geboorte gewicht gezien dan bij moeders tussen de 20 en 29 jaar. Vooral bij zeer jonge tienermoeders (13 tot 17 jaar) komt een (extreem) laag geboortegewicht vaak voor. De oorzaak van dit lage geboorte gewicht wordt gezocht in diverse oorzaken. Zo is bekend dat jonge meisjes vaak een slechtere leefgewoonte hebben, ze eten meer junkfood, letten minder op gezonde voeding, roken vaker tijdens de zwangerschap en ook alcoholgebruik komt vaker voor in deze leeftijd. Daarnaast is het niet volgroeid zijn van het (gynaecologische) lichaam een oorzaak van het lage geboortegewicht. Een Canadees onderzoek, waarbij individueel voedingsadvies werd gegeven aan tienermoeders, gaf een significant verschil te zien in de uitkomst van de zwangerschap, waarbij niet alleen het geboortegewicht van de baby beduidend beter was, maar ook andere complicaties minder vaak voorkwamen als tienermoeders gezonde voeding kregen voorgeschreven met voldoende vitaminen, koolhydraten en supplementen.

Vroeggeboorte: Ook voor vroeggeboorte geldt, hoe jonger de moeder, hoe groter het risico. Onder 13-15 jarigen is het risico 6 keer hoger dan bij 20-29 jarigen, onder 16-17 jarigen is het risico 2 ½ keer hoger en onder 18-19 jarigen 1 ½ keer hoger risico op een geboorte voor de 32e week van de zwangerschap. De oorzaak van vroeggeboorte wordt vooral gezocht in het biologisch niet volgroeid zijn van het lichaam. 

Kindersterfte rondom of in de tienerzwangerschap

13 tot 15 jarigen hebben een verhoogd risico van 3 tot 4 keer zo hoog ten opzichte van 20-29 jarigen op zowel sterfte in de baarmoeder als sterfte rondom de bevalling of in de eerste week na de geboorte. Een groot deel van deze sterftes zijn terug te voeren naar een extreem laag gewicht van de baby. De baby krijgt in de baarmoeder dus niet voldoende voedingstoffen en kan hieraan overlijden. Daarnaast komen afwijkingen vaker voor in deze groep, die ook een oorzaak zijn van sterfte. 

16-17 jarigen hebben een verhoogd risico van 1,4 tot 2 ten opzichte van 20-29 jarigen op zowel sterfte in de baarmoeder, als sterfte rondom of in de eerste week na de geboorte 

18-19 jarigen hebben alleen een verhoogd risico op sterfte in de eerste week na de geboorte van 1,4. Waarschijnlijk door het vaker voorkomen van aangeboren afwijkingen. 

Het verhoogde risico op sterfte wordt deels ook veroorzaakt doordat jonge tieners zich vaker dan gemiddeld onttrekken aan de zwangerschapscontroles of pas heel laat voor het eerst bij de verloskundige komen. 

Zwangerschapssuiker: Vooral tienermoeders die te zwaar zijn (BMI boven de 27) hebben een groter risico op diabetes gravidarum oftewel zwangerschapssuiker. Zwangerschapssuiker kan als het niet erkend wordt leiden tot problemen bij de baby als extreme groei, of juist achter blijven in groei, maar ook op sterfte.

Kunstverlossing en keizersnede: Hoewel hierboven allerlei verhoogde risico’s zijn beschreven voor tienermoeders, is er ook nog goed nieuws. Tienermoeders blijken vaker vlot te bevallen dan moeders in de leeftijd tussen de 20 en 29 jaar. Tijdens de bevalling wordt minder vaak een kunstverlossing gedaan en ook een keizersnede komt minder vaak voor bij tienermoeders.